Isolator voor koningin

Om de varroamijt onder controle te houden, verlaten we meer en meer het gebruik van geneesmiddelen. Acariciden of producten tegen mijten hebben namelijk nogal vaak de vervelende eigenschap dat de mijten er resistentie tegen opbouwen. Oxaalzuur, mierenzuur en thymol zijn producten die ook in de natuur voorkomen en de mijt zal hiertegen geen resistentie opbouwen. Mierenzuur en thymol worden in de bijenkast verdampt en deze verdamping is sterk afhankelijk van de temperatuur en vochtigheid in de kast en de omgeving. En als er variatie is in de verdamping is ook de werking zeer variabel. Dit probeer ik dus te vermijden. Oxaalzuur wordt niet verdampt en is daardoor veel zekerder qua dosering. Maar vermits oxaalzuur niet doordringt in het gesloten broed waar de mijt zich voortplant, kunnen we oxaalzuur alleen maar efficiënt gebruiken als het volk broedloos is. In de winter zal dit geen probleem zijn maar we willen behandelen als er veel mijten zijn en dat is in de zomer. Natuurlijk pas na de honingoogst maar dan zijn de bijen niet broedloos. Daarom gaan we ze broedloos maken. Als we de koningin opsluiten gedurende drie weken is het volk zonder broed en kunnen we oxaalzuur perfect gebruiken. Door drie weken voor de laatste honingoogst de koningin op te sluiten, valt alles mooi samen.

Om de koningin op te sluiten zijn er veel manieren. Arrestramen waar de koningin nog kan in leggen of kleinere kooitjes waar ze niet kan leggen. In de kleine kooitjes is er vaak een probleem met de feromonen die de koningin dan onvoldoende in de kast verspreid. De bijen gaan dan redcellen optrekken en dat willen we vermijden. De arrestramen die de koningin wel kan beleggen, moeten dan weer wekelijks worden vervangen en deze manier is bijgevolg veel arbeidsintensiever.

Maar er circuleert nu een isolator die zo groot is als een raam waarin de koningin toch niet kan leggen. Door haar grotere bewegingsmogelijkheid worden haar feromonen beter verspreid. Deze is gemaakt door een zekere Chmary. Ik zou diens isolator graag proberen deze zomer en probeerde er een aan te schaffen. Helaas paste deze niet in mijn Kempische kast zonder dat ik het plastic serieus moest verbouwen.

Ik heb mijn isolator daarom maar zelf gebouwd. Ik vermoed dat vooral de dikte van 1 cm van belang is om te beletten dat de bijen er natuurraat in zouden bouwen. Daarom heb ik geen gebruik gemaakt van originele Kempische raampjes maar heb er enkele gemaakt van 1 cm dik. Langs de beide kanten heb ik moerroosters bevestigd en in de toplat heb ik een taps gat voorzien om de koningin er in en uit te krijgen. De restanten van de moerroosters konden nog dienen voor een andere isolator. Ik hoop dat de foto’s voldoende verduidelijken. Over het effect van deze isolators zal ik in augustus nog wel eens uitweiden. Ik heb er nu dus alvast zes gemaakt terwijl ik mijn honingramen uitsmelt.

Dik plastic moerrooster
Een dun plastic moerrooster. Ook het taps gat in de toplat is hier duidelijk zichtbaar.
De restanten konden tevens dienen mits gebruik van een lijmpistool.
Ook deze restanten zijn aan elkaar gelijmd,

Stoomwassmelter

Vandaag eindelijk begonnen met het uitsmelten van de oude honingramen. 240 stuks, maar gelukkig kan ik er 24 tegelijk smelten. Normaal was ik hier al mee klaar maar de smelter werkte niet meer. De zwarte rubber darmen om de stoom te geleiden naar de kist waren helemaal doorgesleten na enkele jaren gebruik. Ik moest dus op zoek naar nieuwe darmen. Buitendiameter 10 mm en binnendiameter 6 mm. Dit bleek niet evident vermits deze rubber darmen blijkbaar niet zo geschikt zijn voor stoom. Google bracht uiteindelijk wel de oplossing. Siliconen darmen zijn wel bestand tegen water en stoom en die bleken ook verkrijgbaar in de juiste maat. Even online besteld en na 2 dagen al ontvangen. De montage ging ook vrij simpel.

Vermoedelijk gaan deze wel wat langer mee. Maar ik heb toch enkele meters extra besteld.
Nog een paar dagen verder stomen.😀
De eerste zijn al klaar. Ik zou ze nog kunnen zuiverder koken met een soda-oplossing maar in het verleden heb ik ze altijd zo aangeboden aan de bijen. Het raampje is gestoomd en dat blijkt voldoende.

Reinigingsvlucht

Dit weekend heb ik de onderstaande honingbakken verwijderd. Tegelijk werd de bodem gereinigd en bij sommige volken nog een pak suikerdeeg opgelegd. De temperatuur was ongeveer 10 graden. Vandaag wordt echter 17 graden voorspeld en de wilgen beginnen er ook aan. De bijen gaan nu echt los. Tussen de maartse buien door, gaan ze proberen om zoveel mogelijk stuifmeel binnen te halen.

De platte wilg werd dit weekend al druk bezocht. Een heerlijk gezoem was er te horen in de struiken.

Honingramen insmelten

Vermits ik elk jaar 75% van mijn Kempische honingramen vervang door nieuwe waswafels, ben ik alvast begonnen aan het klaarmaken van de eerste partij. Begin april krijgen alle bijenvolken een eerste honingbak. Deze bevat 12 ramen en in het midden hang ik zes uitgewerkte ramen van vorig jaar. Deze uitgewerkte ramen werden bewaard in afgesloten plastic bakken en ze werden behandeld met azijnzuur tegen de wasmot. Door gebruik te maken van enkele uitgewerkte ramen, kruipen de bijen sneller door het koninginnenrooster naar de honingbak. Zodra ze beginnen met het vullen van de raten met verse nectar zullen ze ook de waswafels beginnen uit te werken. De nieuwe waswafels hangen dus aan de zijkanten. Normaal vullen de bijen eerst de raten in het midden van de honingbak, boven het broednest.

De uitgewerkte ramen zijn behandeld met azijnzuur en daarna leg ik ook nog notenbladeren op de ramen. Er wordt vaak beweerd dat notenbladeren insectenwerend werken.
De nieuwe waswafels worden ingesmolten in de gezuiverde raampjes.
De 120 nieuwe ramen die ik begin april nodig heb, zijn nu allemaal klaar.

De volgende weken, bij deftig weer, verwijder ik de honingbak bij de volken. Deze heb ik tijdens de winter onder de broedbak staan. De ramen die hier in zitten, worden dan allemaal gesmolten. En de propere honingbak kan dan begin april boven een koninginnenrooster worden opgezet.

De stoomsmelter kan 24 ramen tegelijk smelten. De raampjes die dan leeg zijn en tegelijk zuiver gestoomd, kunnen weer worden gebruikt met nieuwe waswafels.

Wintervoer

Dit volk heeft nog een klein beetje deeg maar de meesten hadden een leeg pak na een maand.
Het nieuwe voer voor de volgende weken.

Ik voorzie per volk telkens een half pak. Dit is 1,25 kg suikerdeeg. Door op deze manier een pak half door te snijden, hebben de bijen een brede ingang tot het deeg die goed openblijft. Vermits de volken al wat actiever zijn geworden, zal dit pak vermoedelijk sneller leeg. Controle volgende week als ik de onderbakken verwijder.

Stuifmeel in februari

Cornus mas of kornoelje is een inheemse haagplant. Past goed in de grotere tuin.
De bandwilg of Salix udensis ‘Sekka’ bloeit pas volop in de tweede helft van maart. Dit is slechts het aarzelend begin.
De crocussen beginnen er aan.
De topleverancier in februari is de hazelaar. Het is een windbestuiver maar het stuifmeel is op dit moment zeer belangrijk voor de bijen.
De rode minuscule vrouwelijke bloemen van de hazelaar. Ze hoeven niet op te vallen om insecten aan te trekken. Ze hebben slechts een licht briesje nodig.

Reinigingsvlucht

Vanmiddag 12 graden en het zonnetje schijnt recht op de vliegspleet van de bijenkasten. Dat is het moment voor een reinigingsvlucht. De bijen hebben nu eindelijk de mogelijkheid om even snel buiten te komen en hun lichaam te ‘reinigen’. Gedurende de winter, als de bijen in een dichte tros zitten, houden ze hun ontlasting op. Dit doen ze om hun woning zuiver te houden en zodoende ziektes te voorkomen. Maar nu ze even buiten kunnen, doen ze dit massaal.

In vroegere tijden, voor de komst van de droogkast en de uitwerkende vrouwen, was deze eerste zonnige dag ook het moment om massaal de lakens te wassen en buiten aan de lijn te drogen. Dit leidde dan tot serieuze woordenwisselingen tussen de vrouw des huizes en de imker. De, smetteloos gewassen,witte lakens hingen dan aan de draad, besmeurd met gele vlekken. Gele vlekken, veroorzaakt door de plots uitvliegende stuifmeeleters. Heden zien we dit niet meer zo vaak. Maar hopelijk heb je toch nog ergens een potje honing van vorig jaar bewaard. Als zoenoffer voor de gele vlekken op buurmans auto.