Oktober 2022

Eind oktober en de nazomer blijft nog even bij ons. Fantastisch toch! Maar de natuur doet gewoon verder zijn ding. Weliswaar niet elk facet maar toch. De groei van het gras is absoluut nog niet gestopt. De boeren maaien nog volop. De moestuin echter is bijna klaar om in te slapen. Het is wel een beetje apart dat ik de dahlia’s reeds heb gerooid terwijl ze nog volop bloeien. Ook de afrikaantjes of Tagetes heb ik moeten verwijderen. Rond het kolenbed en tussen de rijen winterwortelen en prei had ik Tagetes op rij gezaaid. Hierdoor was er weliswaar weinig tot geen aantasting door schadelijke insecten, maar met dit warm en nat najaar ontstond een nieuw probleem. De Tagetes kregen een tweede groeischeut en torenden hoog boven de kolen, wortelen en prei uit. Hierdoor begonnen deze groenten te verpieteren en vreesde ik voor schimmelaantasting. Reeds enkele dagen na het verwijderen van de Tagetes, zien de groenten er al veel beter uit. In dit vochtig jaargetijde moeten de planten natuurlijk goed kunnen doorluchten en opdrogen.

De tuin ziet er nu natuurlijk niet uit, maar de wintergroenten kunnen ons nog veel lekkers leveren. Warmoes, krulkolen, prei, wortelen, schorseneren, rapen en pastinaak kunnen nog lang in de grond blijven. De knolselderij en de witlofwortelen haal ik weldra naar huis. Ik heb zo voor twee weken al een deel van de witlofwortelen opgepot en die zijn al voorzichtig kropjes aan het maken. Ik verheug me er nu al op.

Volgende week gaan de schaapjes weer worden verenigd met de pater familias. Wel ga ik het dekseizoen dit jaar iets anders aanpakken. De ooien gaan naar de bok in plaats van andersom. Ze zijn zo toch weer meerdere kilometers verder verwijderd van het wolvengebied. Want daar ben ik van overtuigd: komen doen ze. Ooit op een kwade dag… En voorlopig ligt Tessenderlo nog niet in het wolvengebied en kan ik nog geen gebruik maken van de subsidies voor een wolfproof omheining. Nu zaterdag ga ik toch alvast poolshoogte nemen op de praktijkdag in Helchteren. Ik hoop er toch iets op te steken over deze nieuwe invasie. Weliswaar geen exoot maar toch een probleem. Wespen die het leven van onze bijen verzuren en wolven die het op onze schapen hebben voorzien. Spijtig genoeg is mijn tuintje thuis veel te klein en moet ik ze op enige afstand huisvesten. Zou er een omheining bestaan die ook werkt in de natuur zonder electriciteitsaansluiting, tussen de bramen en de netels kan staan en die als het even kan ook de Aziatische hoornaar tegenhoudt?

September 2022

Vandaag heb ik de bijenvolken gecontroleerd. Het was mooi vliegweer bij 20°C. De meeste volken brengen veel stuifmeel thuis en dat is altijd een goed teken. Maar ik wou het broed eens zien en ook de hoeveelheid wintervoer inschatten. Voor de ingang van de kasten heb ik nog steeds de muilkorven om invallen van hoornaars te voorkomen. De bijen voelen zich veel veiliger volgens mij. En het beschermt tevens tegen roverij door andere bijenvolken en het verspert tevens de ingang voor slakken en muizen. Er zijn momenteel 17 volken met een mooi broednest, 4 zijn vrij klein en 1 is darrenbroedig. Allemaal zijn ze zwaar van het wintervoer en bijvoeren is nu dus niet meer nodig. IK streef er steeds naar om in het voorjaar met 15 mooie volken op te starten en dat zou dus kunnen lukken. Eind oktober verwijder ik pas de muilkorven en begin december behandel ik nogmaals tegen de varroamijt. Sublimeren of druppelen is voor mij afhankelijk van de temperatuur op dat moment.

In de draadserre waar ik dit jaar aardappelen had geteeld, heb ik momenteel bessenstruiken aangeplant. Jostabessen, aalbessen, rode bessen en kruisbessen. Op deze manier hoop ik iets meer kleinfruit te kunnen oogsten. Er hoeft dan niet te worden gedeeld met de gevleugelde vrienden. Naast de bessenstruiken blijft er voldoende ruimte over voor enkele rijen winterkolen en/of aardappelen. De ganse bodem is enkele weken geleden nog ingezaaid met phacelia. Deze zal niet meer bloeien maar bevriest in de winter en kan dan met zijn organisch materiaal de grond bemesten. In tegenstelling tot mosterd geeft het geen risico op knolvoet en kan het dus op een toekomstig kolenbed worden gebruikt.

Juni oogstmaand

De moestuin heeft nu dagelijks aandacht nodig. De voorbije week heb ik weliswaar geen water moeten geven, maar wieden en oogsten zijn nu aan de orde.

Gisteren heb ik de tuinbonen allemaal geoogst. De peultjes nog eens overlopen. Tevens de koolrabi met de helft uitgedund en een deel van de snijbiet afgesneden.

De voorbije week zijn wortelen gezaaid, pak-soi en radicchio. Elke rij werd afgewisseld met een rij afrikaantjes. De geur moet belagers afleiden en tegelijk bijen aantrekken. Daarom gebruik ik natuurlijk enkelbloemige afrikaantjes. Bijen kunnen immers alleen enkelbloemige bloempjes gebruiken.

De schapen zijn steeds in de buurt als ik wied of oogst. Ze krijgen dan elke keer wel iets toegeworpen.

Stroman

De voorbije dagen vond ik regelmatig een aangevreten aardbei in de tuin. Enkele meters van het aardbeienbed verwijderd. Gisteren zag ik drie zwarte kraaien opvliegen als ik aankwam. Zouden dit de dieven zijn? Om slakken te weren, gebruik ik al stro en vlaslemen als mulch. En het werkt prima. Maar vogels zijn natuurlijk een ander paar mouwen. Daarom heb ik vandaag maar een stroman gemaakt van mijn oude kledij. Met enkele draaiende en blinkende cd’s in de handen hoop ik dat hij voldoende effect heeft.

Tomaten in de moestuin

Voor de tomaten had ik een simpel serretje gekocht. Helaas is goedkoop vaak duurkoop. De voorbije regenbui zorgde voor een zwaar gewicht aan water op het dak waardoor het buizenframe zich samen plooide. Een kleine aanpassing moet dit in de toekomst voorkomen. Met enkele balken heb ik een steviger binnenframe gemaakt.

Voorjaarshoning

Blijkbaar zat iedereen te wachten op een potje verse honing. De eerste oogst is bijna uitverkocht. 27 Kempische honingramen en dus een kleine 30 kg is weg. Gelukkig heb ik vandaag en gisteren weer wat ramen kunnen meebrengen. 54 verzegelde ramen dit keer. Tegen het einde van de week kan ik dus weer enkele klanten gelukkig maken. En binnen 14 dagen probeer ik er nog eens te oogsten. Eigenlijk is het honingseizoen slechts een klein deeltje van het bijenseizoen. Begin mei tot half juli en dat is het zo wat. Gelukkig kunnen we ook nog andere bezigheden beoefenen aan de bijen.

De jonge volkjes krijgen elke week een beetje suikersiroop en een nieuwe waswafel om uit te bouwen. En volgende week is hun nieuwe koningin aan de leg en kan ik ze behandelen tegen de varroamijt. 24 dagen na de aanmaak van een broedaflegger is er namelijk geen verzegeld broed meer en zitten alle aanwezige varroamijten op de bijen. Het ideale moment om de bijen te besproeien met een oxaalzuuroplossing. De nieuwe koningin is dan nog maar pas aan de leg en heeft zelf nog geen verzegeld broed. Ook is ze zeer gemakkelijk te vinden op de drie of vier ramen in de kast om haar te merken en te knippen.

Vorige week had ik bijvoorbeeld een volk met meerdere belegde zwermcellen. Ik had toen de mogelijkheid voor het maken van een tussenaflegger. Maar vermits ik de koningin tegenkwam opteerde ik voor een koninginnenaflegger. Hiervoor hing ik het raam waar de koningin opzat in een andere broedbak en gaf ze ook nog een voerraam en een ander raam met verzegeld broed mee. Als vierde raam gaf ik een waswafel om uit te werken. Het volk kreeg weer drie waswafels in de plaats. Ik heb de koninginnenaflegger dan op een separator gezet boven de honingzolders. Dit is een bodem met nauw vlieggat en een gaas waar de bijen niet door kunnen. De kleine ‘kunstzwerm’ profiteert zo van de warmte van het grote volk. Vandaag heb ik de aangemaakte doppen van het moerloze volk dan gebroken op twee na. Deze zitten vlak naast elkaar op een raam dat ik heb gemerkt met een punaise. Volgende week controleer ik dit volk nog eens en kan dan alsnog de oude koningin als backup gebruiken of ze op een andere stand laten verder groeien. In dat geval doet het productievolk verder met de nieuwe koningin.

In de moestuin zijn vandaag en gisteren de pompoenen, komkommers en courgettes geplant. Ook de eerste boerenkolen heb ik uitgeplant. Het gras werd nog eens gemaaid en gebruikt als mulchlaag op de groentenbedden. Deze mulching houdt de grond vochtig en warm.

Thuis in de siertuin is het weer snoeitijd voor de ligusterheg. De eerste keer tussen Pasen en Pinksteren en later nog een tweede keer in augustus.

De moestuin heeft behoefte aan water

De veertiendaagse voorspellingen geven geen vriestemperaturen meer en dat is al tot aan de ijsheiligen zo. Misschien ontsnappen we er dit jaar aan. Aardappelen en dahlia’s die eens niet bevriezen. Maar ondertussen wordt de bodem wel erg droog. Er wordt ook geen regen voorspeld. Gelukkig is er momenteel nog voldoende grondwater. Met een stroomgenerator, een tuinpomp en een rol tuinslang kan de tuin dagelijks zijn water krijgen. Het ene jaar te droog, het andere te nat. Gelukkig is de moestuin slechts een hobby. De radijsjes zijn dit jaar in elk geval al heel lekker.