Cadeautje

Gisteren bij de controle van enkele volken trof ik nog een cadeautje aan. Tegen de achtermuur van de bijenhal had ik twee kapotte broedbakken op elkaar gezet. In de bovenste bak had ik twaalf sluitramen gehangen vermits ik die toch niet meer in gebruik had. Een week geleden was mij al opgevallen dat er bijen rondsnuffelden tussen die sluitblokken. Ik dacht toen dat ze interesse hadden in de restjes propolis op die blokken. Maar gisteren waren er toch teveel bijen tussen die sluitblokken actief om nog normaal te zijn. Ik besloot daarom om de bovenste bak met de sluitblokken even opzij te zetten doch deze was veel zwaarder dan verwacht. Ik heb hem even omhoog gelicht en zag onder elk sluitblok een mooi uitgebouwd hagelwit wasraat. Een natuurzwerm hangend in de onderste oude broedbak! De zwerm die deze plaats had uitgekozen, bleek in topconditie. De straatjes tussen de sluitblokken waren dus gewoon de vliegspleten van dat volk. Compleet onpraktisch en ik had geen zin om die oude kapotte bakken nog te gebruiken. Daarom heb ik de raten allemaal losgesneden en in ramen bevestigd. Deze ramen werden dan in een nieuwe kast gehangen die ik op dezelfde plaats heb neergezet. Het duurde even voor de bijen de nieuwe situatie begrepen, maar na een tiental minuten namen enkele bijen de taak op zich om te stertselen op de nieuwe vliegplank. Vanmorgen bleek deze goed in gebruik. Voor een imker een normaal vlieggat maar deze bijen moesten toch even wennen aan een kleine spleet onder het nest in plaats van dertien spleten boven het nest.

De vraag die zich hier stelde, was waar die zwerm vandaan kwam. Al mijn koninginnen waren nog thuis in hun volken en dit jaar was er bij de wekelijkse controles ook nergens een wissel opgemerkt. Mijn koninginnen zijn trouwens gemerkt en geknipt.

Daarom ga ik er van uit dat het hier een cadeautje betreft van een andere imker. Een onbekende zwerm kan me zelden bekoren, maar vermits hij geen oude was meebrengt en alles nieuw opbouwt, denk ik wel dat dit veilig kan. Ik vermoed dat hij er maximum twee weken hing want er waren nog geen broedcellen verzegeld. Een oxaalzuurbehandeling heb ik dus ook prima kunnen uitvoeren. Tevens heb ik enkele raten kunnen samenhangen in één raam waardoor ik ook de mogelijkheid had om nog enkele waswafels bij in te hangen. Zodra deze zijn uitgebouwd en in gebruik genomen, kan ik de brokstukken ook vervangen door nieuwe waswafels.

Mijn koningin is geknipt voor de job…

Ik zoek nooit actief naar de koningin in een volk. Als ze niet wil gevonden worden, laat ik dat aan haar. Is het een fiere dame zal ze zich wel tonen. Als ik haar tegenkom, zet ik haar alvast even opzij in een kooitje. Ze kan dan niet meer worden gekwetst tijdens de verdere kastcontrole. Is ze nog niet gemerkt, kan ik dat alsnog doen. Elk jaar krijgt een koningin een nieuwe kleur. Dit jaar is het weer wit. Ik heb al enkele cycli doorlopen en telkens blijkt weer dat wit de meest opvallende kleur is om de koningin te merken. Vanaf dit jaar ga ik dus elke koningin steeds merken met een witte kleur. Vermits ik toch een kastnotitie gebruik, weet ik perfect of in dat volk een gemerkte koningin zit. Kom ik dan een ongemerkte tegen weet ik steeds dat het een jonge is. Ik vervang elk jaar al mijn koninginnen en hoef dus niet via de kleur te weten hoe oud ze is.

Maar naast het merken met een kleurstip op het borststuk, knip ik ook steeds een vleugel weg. Dit stuk is bij een insect compleet gevoelloos. Het is als wijzelf onze nagels knippen. Als de koningin dan wil vertrekken met een zwerm, valt ze enkele meters voor de kast op de grond. De zwerm die zich ondertussen heeft neergezet, merkt vrij snel dat ze niet is gevolgd en de bijen gaan allemaal terug naar hun kast.

Vandaag is dit gebeurd. Ergens in een zeer groot volk heb ik een belegde zwermdop gemist. Op de negende dag na de eileg, wordt de moerdop verzegeld en de volgende dag, bij mooi weer, vertrekt de oude koningin met een groot deel van het volk. Ze weet dat er dan een week later, op dag 16 een nieuwe koningin wordt geboren. Ik kreeg dus een telefoontje dat er een zwerm begon uit te vliegen aan een van mijn kasten. De lucht is dan compleet gevuld met rondvliegende bijen. Fantastisch mooi om te bekijken. Ik heb de man gerust gesteld en gezegd om ervan te genieten. Na enige tijd zouden de bijen zich ergens in een bol verenigen om nog even later terug naar de kast te vliegen. Ik kwam wel eens langs tijdens mijn drukbezette dag.

Toen ik dan een uur later arriveerde, werd me verteld dat ik alles juist had voorspeld. De bijen waren ondertussen allemaal al terug in hun kast getrokken. Tijdens het gesprek had ik echter al een klein trosje bijen opgemerkt een tweetal meter voor de bewuste kast. Hierop vertelde ik tegen de man dat we nu de koningin gingen zoeken. En ondertussen greep ik haar uit het trosje van een tiental bijen. Alsof er een wonder was gebeurd, werd ik aangestaard.

De koningin is ondertussen in de bijenhemel en binnen zes of zeven dagen, bij het horen van een tuter, ga ik alle overige zwermcellen weghalen. De bij die het tutend geluid produceert, is de nieuwe, pas geboren koningin.

En dat is de reden waarom ik mijn koninginnen knip. De bijenvolken mogen af en toe wel eens zwermen, maar ze veroorzaken geen overlast in de buurt. En mijn volken verjongen zichzelf zonder zich te verzwakken.

10 mei 2020

Pompoenen geplant en de bonen ingelegd.
De aardappelplanten staan al mooi.

In de Warrekast is een vreemde zwerm gearriveerd.

De oude raten zijn opnieuw in gebruik genomen.

Vorig jaar had ik een zwerm in de kast gezet. Ik had de zwerm behandeld met oxaalzuur en in december nogmaals. Maar in januari verdween de laatste bij uit de kast. In de maand maart was er veel verkeer aan de kast. De laatste voorraad werd blijkbaar geroofd. En twee weken geleden zag ik geregeld speurbijen aan de kast. Nu is er dus een nieuwe zwerm ingetrokken. Geen idee vanwaar hij is gekomen.

De schaapjes zijn weer aan de imkerij. Ik heb ze weer gewisseld met de bok. Deze is nu met een castraatmaatje naar hun aflammerweide. Pas op 1 november mag hij weer naar de dames.

Als de ouders niet snel genoeg terugkomen, worden de kleintjes wel echt ongeduldig. Ik heb het sukkeltje maar terug geplaatst.