30 oktober 2015

De bijen vliegen nog volop en brengen stuifmeel binnen. Zal dit een probleem geven voor de overwintering of niet?

In mijn Kempische kasten zijn de bijen meestal vrij gemakkelijk broedloos te krijgen tegen de maand december. Ik pas dan ook de winterbehandeling steeds toe omstreeks 5 december. Vorige week heeft de grondtemperatuur enkele dagen geflirt met het vriespunt. Getuige hiervan de pompoenplanten die volledig zijn verdwenen tot en met het laatste blad. Ik gebruik momenteel geen isolatie op mijn kasten en de bodemschuif staat open. Bijgevolg zouden de volken bijna broedloos moeten zijn. Maar als de temperaturen dan weer oplopen zoals de laatste dagen? De bijen vliegen massaal en brengen ook nog veel stuifmeel binnen. Toch een teken van broed? De bijen vliegen natuurlijk maar gedurende een korte tijd van de dag. Slechts even als de zon schijnt. De volken die even in de schaduw liggen, vliegen veel minder. Je zou wel gek zijn als je van deze laatste mooie momenten niet zou profiteren. En alle stuifmeel dat nu niet wordt gebruikt voor het broed wordt natuurlijk opgeslagen voor later. De kasten dan maar openen om te controleren naar broed? Absoluut niet. Waarom zouden we dit trouwens moeten weten als we toch niet meer kunnen ingrijpen.

Normalerwijze kijk ik naar het vlieggat. Vliegen de bijen uit? Vliegen alle volken even goed? Als ze niet vliegen of het is daar te koud voor, neem ik mijn stethoscoop en luister naar het volk. Hoor ik een zacht briesje of toch eerder huilen? Ik kan ook de omgekeerde bodemschuif even bekijken. Na het bekijken van de mul veeg ik de schuif wel elke keer proper. Ik heb dan de volgende keer ook een idee over het tijdsverloop. De kasten worden ook maandelijks gewogen om de lichtste eventueel een pak apifonda te kunnen geven. Deze gewichten schrijf ik met krijt achter op de kast. Het exacte gewicht is wel belangrijk, maar het gewichtsverschil met de vorige keren en tegenover andere kasten geeft zeer veel informatie.

We kunnen ook voelen aan de afdekfolie of dekplank. Voelt deze op een bepaalde plaats warm aan? Vooraan in het midden? Dan zou er nog of terug opnieuw broed zijn. En inderdaad houden de bijen het broed op 35 graden, terwijl een wintertros zonder broed toch kouder zou zijn. Vermits 35 graden onze lichaamstemperatuur benaderd, voelen we een duidelijk verschil tussen deze temperatuur en bvb. 25 graden. Maar kan dit nog eenvoudiger? Kan ik dit exact meten? Ik heb me daarom een infraroodmeter gekocht met lasertechnologie. Dit is een toestel dat wordt gebruikt om warmtebruggen te meten in woningen. Het meet de oppervlaktetemperatuur van een voorwerp. Mijn toestel tot 1 graad nauwkeurig. Gisteren heb ik even een snelle meting gedaan van de kasten. Het was weliswaar een goede vliegdag en de bijen zaten niet op tros. De ganse bak zat vol met bijen in alle straten. Duidelijk zichtbaar onder het plastic. De achterkant en de zijkanten van de kasten gaven een temperatuur van 16 -17 graden. Dit kwam overeen met de buitentemperatuur. Centraal en voorin mat ik veelal een temperatuur van 17 tot 19 graden. Toen ik echter een zesramer opende waarvan ik zeker wist dat ze nog broed had, mat ik daar een temperatuur van 23,5 graden. In totaal heb ik drie kasten gevonden met een temperatuur boven 20 graden. Vermoedelijk hebben deze volken dus nog wel een beetje broed. En ik meet geen 35 graden omdat de bijen dit broednest ook naar boven afschermen tegen warmteverlies. Ik meet trouwens met dit toestel niet in een tros, maar de temperatuur van een oppervlakte. In dit geval het plastic. In elk geval ben ik van plan om gedurende het bijenjaar deze meting enkele keren te herhalen. En zodra de temperatuur verhoogd, een teken van broedaanzet, ga ik de isolatie onder het dak plaatsen. Het kan door voelen met de vlakke hand, maar ik ga deze manier eens proberen om een objectiever resultaat te bekomen.